EV08 FACHADAS VERDES

Obxectivo

Aumentar as prestacións térmicas do edificio e a superficie verde capaz de contrarrestar as emisións contaminantes pola súa capacidade de retención de CO2.

Por que?

Comportan un mínimo mantemento e baixos requirimentos hídricos e actúan sobre diferentes parámetros:
• Sobrequentamento: As cubertas verdes contribúen á mitigación do fenómeno illa de calor ao seren amortecedores potenciais da temperatura.
• Espazos verdes e biodiversidade: Os xardíns verticais potencian os conectores, que nunha rede de hábitats intermitentes, facilitan o movemento e a dispersión da avifauna na cidade.
• Autosuficiencia enerxética: Unha fachada verde reduce a temperatura superficial exterior e mellora o illamento térmico e acústico a nivel de interior do edificio soporte.
• Adaptación e mitigación do cambio climático: As superficies con cuberta vexetal axudan a mitigar as emisións de CO2 ao fixaren este gas a través do proceso fotosintético.

Como?

O sistema é aplicábel a fachadas, medianís ou solo dentro dos balcóns abertos. No caso das fachadas de edificación en estrito aliñamento, ou cos recuados normativos respecto do aliñamento, cómpre verificar co concello as condicións nas que se permite voar sobre aliñamento de fachada. Tamén existen no mercado elementos de moblaxe urbana constituídos en bastidores verticais coma soporte de vexetación.

Dependendo do tipo de soporte e localización podemos elixir entre unha grande variedade de sistemas de fachadas verticais.
• Segundo a forma de plantación ou cultivo
• Con plantación en terra
• Con substrato orgánico
• Hidropónicos
• Polo sistema de soporte
• Coma revestimento da fachada
• En estrutura superposta con acceso de mantemento
• En función da instalación
• Modular
• Non modular

Segundo o cultivo hai varios sistemas:
• De plantación en terra. Utilízase con especies subideiras plantadas no terreo ás que se lle facilita o crecemento por mallas, tensores ou bastidores acaroados á fachada.
• Con substrato orgánico. As raíces crecen nun medio granular con porcentaxe orgánica, que lles confiren a capacidade de retención de auga, aireación e drenaxe. Os nutrientes poden vir aportados vía rego en maior ou menor porcentaxe, pero non son imprescindíbeis para o funcionamento a curto prazo.
• Con cultivo hidropónico. Non conta cun substrato orgánico coma nutrinte. As plantas absorben os minerais esenciais por medio de ións inorgánicos disoltos na auga vía rego. Nestes sistemas as raíces crecen nun medio inerte: feltro non tecido, la de roca ou escumas técnicas. O sistema estándar adoita vir formado por un bastidor metálico, ao que se fixa unha lámina de PVC expandido, e un feltro de poliamida. O bastidor, autoportante ou ancorado ao muro, pode deixar unha una cámara de ar duns centímetros para coutar o paso das raíces
cara o muro. A lámina de PVC proporciona estanquidade e rixidez ao feltro, que posúe alta capilaridade e capacidade de retención de auga. O rego efectúase a través dun cano provisto de perforacións situado na parte superior da fachada.
O sistema de soporte adoita estar nunha capa acaroada á fachada cunha subestrutura máis ou menos sinxela de montaxe dos módulos, mais pode ser necesario que esa estrutura sirva tamén de sistema de acceso aos diferentes niveis da fachada a través de escaleiras para poder exercer o mantemento necesario e controlar o rego e a aplicación de fertilizantes.
A instalación da vexetación pode vir en módulos ou potes, aínda que os de plantación en terra no seguen ese esquema. Os módulos ou potes poden ser de diferentes materiais e medidas dispoñíbeis no mercado, xeralmente de polietileno e están provistos dun circuíto cun depósito para o subministro de auga ás plantas. Para a súa instalación, móntanse sobre perfís horizontais fixados mecanicamente á fachada ou a unha estrutura auxiliar. O fornecemento de auga realízase na parte superior da fachada.

Cómpre ter en conta que o custo de mantemento pode ser elevado, sendo por ilo, esencial unha aquelada selección das especies vexetais que as compoñen. Tamén é pertinente estudar a recollida da auga que non se retén, ben sexa recollendo para o seu reaproveitamento ou canalización, evitando a caída descontrolada pola fachada.
Na escolleita e cálculo da estrutura hai que contar coa carga total, que vén determinada polo peso da planta, o da propia estrutura, o batemento do vento e a carga de neve. Sen esquenceren os posíbeis danos estruturais (por humidade ou insectos) que poidan provocar no muro.
En función das dimensións da fachada pode ser rendíbel estudar o sistema de rego en combinación co sistema de captación de auga de choiva en depósito específico.

ESQUEMA DE TÉCNICAS DE NATURALIZACIÓN EN FACHADAS

Esquema de funcionamento do sistema de aproveitamento de auga de choiva para o rego do xardín vertical do Palacio de congresos Europa de Vitoria-Gasteiz. Fonte: www.vitoria-gasteiz.org

Xardin vertical da plaza do CaixaForum en Madrid. Fonte: caixaforum.es
com

Drew School. San Francisco. California. drystonegarden.com