EV02 FORESTA URBANA

Obxectivo

A creación dun nodo de Infraestrutura Verde Urbana (IVU) no que o material vexetal e o seu uso social adquiren especial relevancia, polo que debe conter os equipamentos necesarios para compatibilizar ámbolos dous aspectos.

Por que?

Dende a creación dos grandes parques urbanos no século XIX, a continua adición de zonas axardinadas case non marcou a paisaxe urbana das cidades. Esta desatención contrasta coa recente valoración dos sistemas naturais periurbanos e a conformación de grandes redes de espazos públicos conectados e de calidade ambiental. É por ilo que na actualidade vén de procederse á revisión dos modelos históricos dende unha óptica contemporánea. O interese ornamental e hixienista dos grandes parques mantense na potente imaxe das súas canopias
urbanas, mais os contidos programáticos teñen que ser actualizados conferindo aos novos espazos unha vocación democrática, revisionista e transformadora. Paradoxalmente algúns parques históricos teñen perdido esa faceta, pasando de ser escenarios dunha vida urbana activa a convertérense en referentes patrimoniais. As prestacións pretendidas polas forestas urbanas son:
►Paisaxísticas: A foresta urbana en tanto que revisión do modelos de parque urbano histórico aspira a converterse nun referente da paisaxe urbana contemporánea.
►Habitabilidade do espazo público: A vexetación, nomeadamente a presenza de arborado, contribúe ao benestar psicolóxico e reduce o estrés. En situacións próximas a equipamentos sanitarios poden converterse en espazos terapéuticos. As masas vexetais que configuran estes espazos poden actuar como pantallas e filtros acústicos, tamén formar proteccións contra o vento.
►Conectividade ecolóxica: A cuberta arbórea constitúe o principal estrato de conexión ecolóxica no conxunto urbano. A continuidade das copas facilita o movemento libre e a dispersión de fauna, principalmente avifauna e entomofauna. Doutra banda, a conectividade vertical queda asegurada pola la incorporación dos estratos intermedios e baixos.
►Ciclo hídrico: A existencia de vexetación obriga á presenza de superficies permeábeis, propiciando a infiltración e reducindo a escorrentía.
►Adaptación e mitigación do cambio climático: O sistema vexetal constitúe un elemento básico para a fixación de CO2 a través do proceso fotosintético. A vexetación contribúe á mitigación do fenómeno illa de calor ao ser un amortecedor eficaz e fixar partículas contaminantes.
►Cohesión social: Son espazos pensados para seren coxestionados, para a implicación dos seus usuarios no seu deseño, organización e mantemento.
►Economía: A existencia de árbores e outros tipos de vexetación implica a xeración de ‘refugallo’ orgánico de calidade para a elaboración doutros produtos derivados coma o compost ou o mulch. As superficies de vexetadas permiten a incorporación destes produtos ao solo como mellora ou mecanismo de control de flora arvense. No caso de incorporaren especies comestibles, contribúen á produción de alimentos frescos e saudábeis a nivel local.

Como?

Consistirá na incorporación de áreas vexetadas cunha extensión superior a 0,5 ha, cunha cobertura foliar arbórea alomenos do 70% del espazo libre de edificacións (permitíndose variacións menores debido á profundidade do solo ou outro factores que impidan acadar esta porcentaxe), e que inclúe diversidade de estratos medios (arbustivo) e baixos (subarbustivo, herbáceo, rastreiro).
Mais no seu desenvolvemento, consideraranse procesos de participación no seu deseño, xestión e modificación, con fin de vencellar estes espazos aos seus usuarios e fomentar a sociabilidade neles.

Central Park, Nueva York (plan. 1857, F. Law Olmsted y Calvert Vaux)

Plataforma cidadana Bosque Urbano, Málaga