EC01 HORTAS URBANAS DE PROXIMIDADE (AGRICULTURA URBANA)

Obxectivo

A introdución da Agricultura Urbana no tecido urbano.

Por que?

O desenvolvemento urbano excluíu a actividade hortícola de xeito sistemático. A permanencia de cultivos no interior das cidades foi percibida coma couto ao desenvolvemento, incluso como síntoma de degradación. Esta percepción comeza a cambiar, e na actualidade asístese a un proceso de implantación xeneralizada de hortas de lecer comunitario. Porén, este proceso vén de servirse de espazos de oportunidade, adoito zonas periféricas de dispersión urbana, en paisaxes fragmentadas e indefinidas. Esta visión é limitada, xa que a agricultura urbana pode equipararse a outros usos netamente urbanos que están presenten no corazón das mesmas cidades. Segundo David Arredondo (2014, véxase referencia), a agricultura urbana permite:
►Contacto coa cadea alimentaria (Soberanía Alimentaria): A divulgación dos proxectos de Agricultura Urbana permite que un número importante de cidadáns poida conectar con estes usos. A horticultura e a xardinería teñen a capacidade de ralentizar momentaneamente a vida dos atarefados cidadáns, na súa maioría alleos a este tipo de actividades, e facerlles pensar sobre a importancia dunha boa conexión coa natureza e a produción de los alimentos. O simple coñecemento dos proxectos pode animar a comprar en mercados locais, a ultivar
pequenas hortas en terrazas, a participar nas hortas comunitarias ou a interesarse pola orixe dos alimentos.
►Revitalizar zonas urbanas: A Agricultura Urbana pode converterse en motor de desenvolvemento económico en determinados contextos (Detroit, Urban Agriculture Workgroup). En cidades cun medio físico e un contexto socioeconómico acaído, a produción de alimentos dentro da cidade pode ser unha posibilidade real de negocio. Este concepto de negocio trasládase á creación de redes alimentarias alternativas.
►Completar as funcións dos espazos verdes urbanos: A visión monofuncional dos parques urbanos, orientada ao lecer e deporte non ten que ser única nin continua. Nos casos nos que existan condicións acaídas, pódense incorporar usos hortícolas de xeito temporal ou permanente. Son actividades que aumentan a diversidade urbana e activan usos saudábeis e beneficiosos para a comunidade (terapias de integración y rehabilitación…).
►Xuntar a iniciativa da administración e a activista: A acción política debe fomentar un contexto de inclusión que faga factible a Agricultura Urbana. O espazo é un recurso limitado nas cidades, situacións coma extensións indiscriminadas de céspede, soares a barbeito, descoidados, son reconvertíbeis dende a supervisión da administración, evitando os conflitos que poidan derivar da súa utilización como hortas.

Como?

A través das seguintes modalidades de implantación, concibidas para a súa integración plena no tecido urbano e como uso indispensábel na revisión das prestacións dos espazos verdes na cidade.
►Hortas urbanas en espazo público, en terreos pertencentes á dotación de espazos libres/zonas verdes.
►Hortas urbanas en parcelas urbanas non edificadas, en ‘espazos intermedios’, patrimonio público (PMS o similar), mais tamén en dominio privado baixo actuacións concertadas e tuteladas pola administración.
►Hortas comunitarias autoxestionadas, baseadas no activismo comunitario, son espazos xestados por grupos de cidadáns organizados e lévanse a cabo sen a intervención da administración ou baixo a mínima colaboración.
►Hortas espontáneos, hortas alegais, de iniciativa particular, xurdidos do acordo de usufrutuarios e propietarios, ou no seu caso da ocupación de parcelas abandonadas. Son habituais nas periferias de grandes cidades.
Dando conta destas modalidades de xestión, para a súa implementación pódense seguir os seguintes pasos: